maandag, januari 02, 2012

Uitzending - TROS Radar

Uitgebreide resultaten enquête

Gepubliceerd op 02-01-12
Dit artikel hoort bij de uitzending: Social media en uw privacy.
Bekijk de uitzending.

Hieronder vindt u de uitgebreide resultaten van onze testpanel enquête over social media en privacy. Arnoud Groot, expert op het gebied van privacy en social media en schrijver van het boek "We weten wie jij bent", heeft de gegevens bekeken en geeft per vraag zijn mening over de uitslag.

Maakt u gebruik van social media?
Ja     59,2%
Nee  40,8%

Facebook is al jarenlang bezig marktaandeel van Hyves af te snoepen en heeft de Nederlandse site nu duidelijk aan alle kanten ingehaald.

Hoe vaak kijkt op uw sociaal netwerk?
Meerdere malen per dag  37,3%
1x per dag                        21,9%
Enkele keren per week    22,0%
Minder dan 1x per week  18,8%

Ter vergelijking:
Volgens een Amerikaans onderzoek onder 1600 vrouwelijke Facebook-leden tussen de 18 en 34 checkt een derde van de respondenten hun Facebook-pagina nog vóór het tandenpoetsen.  Maar liefst veertig procent omschrijft zichzelf desgevraagd als Facebook-verslaafde, en 75 van het geeft aan dat het grootste deel van hun persoonlijke contacten via het computernetwerk verloopt.

Wie kunnen uw berichten en gegevens zien?
Iedereen                                                                                 13,8%
Beperkte groep, bijvoorbeeld vrienden en "vrienden van"  30,3%
Zeer selecte groep, bijvoorbeeld "alleen vrienden"             49,1%

Weet ik niet                                                                            6,7%
 
Ervan uitgaande dat de groep 'Weet niet' daar ook bij hoort, deelt dus een zeer grote groep zijn privé-informatie met héél veel onbekenden. NB ook als je met vrienden van vrienden deelt is er al snel een groep van (bij een gemiddeld aantal van 100 vrienden per persoon: 100 x 100 =)  10.000 mensen waarmee je jouw privégegevens deelt.

Laat u iedereen toe in als contact in uw netwerk?
Ja, ik laat iedereen toe                                         3,4%
Nee, ik ben selectief in wie ik toelaat in mijn...  
96,6%

Mensen die met vrienden van vrienden delen beseffen blijkbaar niet dat zij dus feitelijk grote aantallenvreemden toelaten in hun netwerk, en daarmee verre van selectief zijn. Om maar niet te spreken van mensen die geen beperkingen hebben ingesteld in hun privacysettings.

Accepteert u uw collega's in uw sociaal netwerk?
Ja     60,2%
Nee  39,8%

Met schade en schande leren internetgebruikers over de sociale maskers die we in het dagelijks leven vaak onbewust, maar met grote regelmaat wisselen. Helaas is dat op je Facebook-profiel niet of in beperkte mate mogelijk, zodat vrienden, ouders, opa’s en oma's, collega's, werkgevers en vage bekenden opeens allemaal hetzelfde persoonlijke beeld voorgeschoteld krijgen.

Dat kan pijnlijk uitpakken, blijkt uit de vele online anekdotes over werknemers die zondagavond nog even lekker doorfeesten, zich maandag ziek melden en de 'vrije dag' gebruiken om op hun sociale netwerksite uitgebreid verslag te doen van de feestelijkheden. Helaas vergeten ze daarbij soms dat ze in een grijs verleden ook collega’s of zelfs werkgevers  in hun vriendennetwerk hebben opgenomen, zodat menig vrolijk feestverslag tot ontslag op staande voet leidt.

Accepteert u uw werkgever in uw sociaal netwerk?

Ja     33,6%
Nee  66,4%

De (potentiële) werkgever kijkt sowieso wel mee. Volgens onderzoek van website CarreerBuilder screende de helft van alle werkgevers in 2009 potentiële arbeidskrachten via social networksites, en zelfs drie kwart van alle recruitment agencies. Ruim een derde van hen vond daar aanleiding de kandidaat in kwestie af te schieten. Belangrijkste reden was de plaatsing van provocatieve of smakeloze foto’s, direct gevolgd door verwijzingen naar (excessief) alcohol- of drugsgebruik, negatieve of discriminerende uitlatingen over collega’s of werkgever en simpelweg slecht of onverzorgd taalgebruik.

Denkt u dat andere partijen dan Facebook/ Hyves/ Twitter rondkijken op uw sociaal netwerk?
Ja    87,9%
Nee 12,1%

 
Denkt u dat andere partijen dan Facebook/ Hyves/ Twitter uw gegevens gebruiken?
Ja     80,6%
Nee  19,4%
 

Er zijn inderdaad veel firma’s  die enorme databases opbouwen door het zogenaamde 'scrapen', oftewel het 'schrapen' van persoonlijke informatie van netwerksites, fora en andere plekken waar internetgebruikers nieuwtjes, meningen en andere informatie uitwisselen. Ze gebruiken daar kunstmatig intelligente programma’s voor die veel lijken op de spiders waar Google het internet mee in kaart brengt. In tegenstelling tot de Google-spiders hebben scrapers vooral oog voor consumer generated content, de informatie die door de internetgebruikers zelf op sites wordt toegevoegd en gedeeld.

Berucht voorbeeld in dit verband is het in Maleisië gevestigde Octazen Solutions. Het bedrijf maakt software waarmee gebruikers van gratis maildiensten als Hotmail en Gmail, en ook sociale netwerken zoals Facebook, snel en makkelijk hun contacten van andere diensten kunnen 'importeren'. Octazen zou daarbij stiekem alle contacten en inloggegevens van de gebruikers hebben gekopieerd naar haar eigen database, om daarmee vervolgens de sociale netwerken van binnenuit leeg te trekken. Octazen staat tevens bekend als ‘een van de meest getalenteerde en creatieve scrapers ter wereld’, dat inmiddels zoveel data zou hebben buitgemaakt dat het in staat is een groot deel van de belaagde sociale netwerkwerken letter voor letter te kopiëren. En het bedrijf zou daar bovendien ook zó goed in zijn dat veel van de betrokken sites niet eens merken dat ze leeg getrokken worden. Saillant detail: Octazen werd vorig jaar gekocht door….Facebook.

Hebben anderen weleens iets op uw netwerk achtergelaten dat nadelig voor u was?
Ja     7,7%
Nee  92,3%

Goede vraag, want dat wordt een steeds groter probleem. Een Amsterdamse rechterstudente kan daar inmiddels over meepraten. Zij werd in kennelijke staat vastgelegd op video nadat ze net op een stoep in de Amsterdamse Leidschedwarsstraat had overgegeven. Op het moment dat ze zich gewaar wordt van  de ongewenste aandacht voor haar persoon richt ze zich brallend tot de  medestudent met videocamera: "Ik studeer rechten man, rot op!" Om vervolgens ook nog met dubbele tong te verklaren ze voorzitter is van een studentendispuut en dat de filmer haar 'majesteit' moet noemen.

Een hilarische scene die zo uit Jiskefet zou kunnen komen, maar die voor de studente in kwestie een erg vervelend staartje krijgt als de maker zijn video online zet. Weliswaar niet op een social media site, maar het effect is soortgelijk. In eerste instantie komt de video terecht bij studententv.nl, om  later te worden overgenomen door geenstijl.nl. In dit geval roepen de bezoekers van Geenstijl onder meer op om deze 'dronken hoer' snel een 'nekschot te geven'.

In Amerika zijn er inmiddels al cafe's waar bezoekers een document moeten ondertekenen waarin zij verklaren niets over gebeurtenissen in het cafe op sociale media te delen.

Heeft u weleens geprobeerd uw account te verwijderen?
Ja      26,6%
Nee   73,4%

 

Is dat gelukt?
Ja     50,0%
Nee  50,0%

 
Met name Facebook staat er om bekend dat de 'nooduitgang' goed is verstopt om mensen zoveel mogelijk te verhinderen daadwerkelijk op te stappen. De leden zijn immers het kapitaal van de site. Er zijn bovendien sterke aanwijzingen dat Facebook het profiel bij uitschrijving niet verwijderd uit haar databanken. Sterker: ook van leden die zich hebben uitgeschreven wordt het profiel zeer waarschijnlijk gewoon verder bijgewerkt. Die informatie komt onder meer binnen via de Like-button, waarover meer onder V024.

Ik voel me veilig op social media, want ik heb niets te verbergen
Eens       60,2%
Oneens  39,8%

Een veel gehoord argument, wat helaas zeer misplaatst is. Mensen beseffen bijvoorbeeld niet hoeveel bedrijven als Facebook met hun krachtige computers en algoritmes kunnen afleiden uit een profiel. Hoewel het bedrijf daar zelf weinig over kwijt wil krijgen we een beetje een idee door een in 2005 gehouden experiment van een twee studenten van het Massachusets Institute of Technology (MIT).
De studenten bouwden zelf een spider, het stukje slimme software waarmee zoekmachines als Google automatisch de inhoud van websites in kaart brengt. Daarmee wisten ze op handige wijze de profielen van 70.000 medestudenten te plunderen. Door analyse van profiel en netwerk bleek niet alleen eenvoudig te achterhalen of de eigenaar van het profiel van designerkleding of dure auto’s houdt, maar kan ook met grote mate van nauwkeurigheid  voorspellen ook of je atheïst, Rooms-katholiek of Boeddhistisch bent, waar je politieke en seksuele voorkeuren liggen. "Deze informatie kan eenvoudig worden gekoppeld aan offline databases met adressen, telefoonnummers en sofinummers", concluderen de studenten.

Oftewel: vertel me wie uw vrienden zijn, en ik vertel me wie u bent. Des te rijker de set met beschikbare data, des te meer de machtige computers van Facebook kunnen onthullen. De toepassingsmogelijkheden van selectie op basis van de digitale schaduw zijn zeer divers. Vooraanstaand internetonderzoeker en privacydeskundige Nigel Shadbolt verwacht dat de 'digital footprint' (zijn versie van de in mijn boek gebruikte term digitale schaduw) in de toekomst net zo veel over ons zal kunnen onthullen als het menselijk DNA.

Volgens de professor Kunstmatige Intelligentie aan de universiteit van Southampton – die inmiddels al van 'digitaal DNA' spreekt - zijn bedrijven nog maar net begonnen met het verkennen van de mogelijkheden. En dat zijn zeker niet alleen verzekeraars. Creditcardmaatschappijen, telecomproviders, banken en elke andere firma die werkt met grote klantbestanden kan vrijwel zeker voordeel doen met de nieuwe mogelijkheden om hun winst te optimaliseren, ten nadele van de klant. Dat kan dus betekenen dat je op basis van je digitale schaduw geen hypotheek, geen baan, geen creditcard krijgt.

Social media verzamelen alleen informatie over mij die ik zelf bewust deel.
Eens       54,0%
Oneens  46,0%

Zeer onjuist. Facebook brengt bijvoorbeeld ook het surfgedrag van haar leden nauwgezet in kaart op elke website die is uitgerust met de bekende Like-button. Het simpelweg openen van de desbetreffende site bezorgt ze direct een extra cookie op de harde schijf van hun computer. Zo heeft Facebook dus in één klap een vangnet van miljoenen websites gecreëerd. Volgens de NL onderzoeker Arnold Roosendaal, onderzoeker aan het Tilburg Institute for Law, Technology and Society, is het zelfs zo dat Facebook dankzij haar netwerk ook de gedragingen van alle bezoekers die geen lid zijn monitort en vastlegt. Elke internetgebruiker die een website bezoekt waarop Facebook Connect automatisch actief is krijgt een cookie op zijn harde schijf bijgeschreven, die nauwkeurig bijhoudt welke sites er vervolgens worden bezocht. “Dit betekent dat de tentakels van Facebook veel verder reiken dan haar eigen leden en platform”, concludeert Roosendaal. “In potentie heeft het bedrijf de mogelijkheid vrijwel elke bezoeker over een zeer groot deel van het internet te volgen en diens acties in haar database te verwerken.”

Ik accepteer dat nieuwe functies (bijvoorbeeld automatische gezichtsherkenning) op een sociaal netwerk een inbreuk op mijn privacy kunnen betekenen.
Eens      38,9%
Oneens 61,1%

 
Of je het nu wilt of niet, gezichtsidentificatie zal zeker worden gebruikt op het internet, zowel door social media sites zelf als door andere bedrijven die speuren naar jouw gegevens. Al in 2006 kocht Google bijvoorbeeld de firma Neven Vision. Neven is specialist op het gebied van herkenningssoftware, die bijvoorbeeld in staat is vast te stellen of er al dan niet een persoon op een foto staat. Handig bij het organiseren van je fotoverzameling op Picasa, maar natuurlijk maakt de software veel meer mogelijk. Uit de serie patentaanvragen blijkt dat Neven ook technologie heeft ontwikkelt die met grote mate van accuratesse herkenning van gezichten in grote databases mogelijk maakt. De politie van Los Angeles gebruikt dezelfde software al voor het identificeren van gangsters. Daarbij is de software ook in staat labels en andere merktekens te herkennen, een interessante toepassing voor mensen in de marketingwereld. Voor Google een praktische manier om ook foto’s te voorzien van relevante advertenties, en het profiel van haar gebruikers verder te verrijken met merkenvoorkeur. Nog veel krachtiger is de mogelijkheid om gebruikers van social networks als Facebook te kunnen identificeren en op deze manier bijvoorbeeld hun complete profielen op deze sites aan de eigen database toe te kunnen voegen.

In de toekomst wil ik uitdrukkelijk toestemming geven voor het aanzetten van nieuwe functies (bijvoorbeeld locatie delen) op mijn sociaal netwerk.
Eens 91,3%
Oneens 8,7%

Hoewel dat in het Nederlands recht ook verplicht is om gebruikers in te lichten als er belangrijke zaken veranderen, passen Facebook en veel andere, met name Amerikaanse internetdiensten hun gebruiks- en privacyvoorwaarden regelmatig aan aan  zonder de gebruiker daarvan op de hoogte te stellen. Je moet zelf maar bijhouden of er iets is veranderd. Zoals Foursquare ergens achterin zijn voorwaarden vermeldt: 

"It is your responsibility to check these Terms of Use periodically for changes.  Your continued use of the Service following the posting of any changes to these Terms of Use constitutes acceptance of those changes."

Een dienst die bij uitstek gebruik heeft gemaakt van de mogelijkheid om onaangekondigd haar gebruiksvoorwaarden en daaraan verbonden 'diensten' aan te passen is wederom Facebook. Om het effect daarvan te illustreren volgen hierna een herhaaldelijk aangepaste alinea uit Facebook’s privacyvoorwaarden door de jaren heen.

Privacyvoorwaarden Facebook 2005:
"Geen enkele persoonlijke informatie die u plaatst op Facebook zal worden gedeeld met gebruikers van de website die niet tot tenminste één van de groepen behoort die u heft gespecificeerd in uw privacy settings."

Privacyvoorwaarden Facebook 2006:
“We begrijpen dat u mogelijk niet wilt dat de informatie die u deelt op Facebook meer iedereen in de wereld; daarom geven we u de controle over uw informatie.  Onze standaard privacy settings beperken  de hoeveelheid informatie die wordt getoond in uw profiel voor uw school, uw omgeving en andere redelijke gemeenschapsbeperkingen waarover we u vertellen.”

Privacyvoorwaarden Facebook 2007:
“Uw naam, de naam van uw school en uw profielfoto zijn standaard zichtbaar in zoekresultaten tenzij u uw standaard privacy settings aanpast.”

Privacyvoorwaarden Facebook November 2009:
"Informatie die in uw privacy settings valt onder ‘iedereen’ is voor iedereen toegankelijk en komt in aanmerking voor vermelding door zoekmachines van derden … en mag door ons en derden zonder beperkingen worden geïmporteerd en geëxporteerd. De standaard privacy settings van Facebook staan op ‘iedereen’.”

Privacyvoorwaarden Facebook December 2009:
"Bepaalde categorieën van informatie, waaronder uw naam, profielfoto, vriendenlijst, fan pages, geslacht, locatie en netwerk waartoe u behoort vallen worden door Facebook beschouw als publiekelijk beschikbare informatie, en vallen daardoor niet onder uw privacy settings."

Geen opmerkingen: